Hành Tây Là Gì? Những Điều Thú Vị Về Hành Tây

Hành tây là nguyên liệu được sử dụng nhiều trong cả món Âu và món Á. Không chỉ có vị ngọt thơm mà hành tây còn có nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe. Hãy cùng Hướng Nghiệp Á Âu tìm hiểu hành tây là gì cũng như những điều thú vị về hành tây mà có lẽ bạn chưa từng biết đến.

Hành tây là nguyên liệu sử dụng phổ biến trong nhiều món ăn Á – Âu. Ảnh: Internet

Hành tây là gì?

Hành tây (onion) là một loại rau, thân củ với tên khoa học là Allium cepa L, thuộc họ hành tỏi. Trong hành tây có chứa nhiều chất chống oxy hóa có lợi như kali, selen, vitamin C… và các hợp chất chứa lưu huỳnh. Hành tây chứa rất ít calo. Trong 100g hành tây có chứa 32 calo.

Hành tây được trồng tại rất nhiều quốc gia trên thế giới. Ảnh: Internet

Ăn hành tây có thể giúp bạn chống lại cảm cúm, điều hòa huyết áp, tăng cường đề kháng hệ tim mạch, ngăn ngừa ung thư, tiểu đường. Ngoài ra, các món ăn chế biến từ hành tây sẽ là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào giúp tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa và não bộ.

Thành phần dinh dưỡng của hành tây

Hành tây là loại rau củ có giá trị dinh dưỡng cao nhưng lại rất ít calo, với khoảng 40 kcal cho mỗi 100g. Thành phần chủ yếu của hành tây là nước (chiếm khoảng 89%), carbohydrate (~9.3g) và một lượng nhỏ protein (~1.1g), chất béo gần như không có.

Hành tây cũng chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng như vitamin C (~7.4mg), vitamin B6, folate (B9), kali, canxi, magie và phốt pho.

Ngoài ra, hành tây còn nổi bật với các hợp chất thực vật có lợi như quercetin (chống oxy hóa mạnh), sulfur hữu cơ (giúp giải độc) và flavonoid (tốt cho tim mạch).

Nhờ những thành phần này, hành tây có tác dụng hỗ trợ miễn dịch, giảm viêm, cải thiện tiêu hóa và góp phần bảo vệ sức khỏe tim mạch. Đây là loại thực phẩm đơn giản nhưng rất đáng để bổ sung vào bữa ăn hằng ngày.

Những điều thú vị về hành tây?

Vì sao hành tây làm cay mắt?

Khi cắt hành tây, các tế bào trong củ hành bị phá vỡ, giải phóng một loại enzyme gọi là alliinase. Enzyme này phản ứng với hợp chất lưu huỳnh trong hành, tạo ra một chất khí có tên là syn-Propanethial-S-oxide. Khi chất khí này bay lên và tiếp xúc với mắt, nó kích thích tuyến lệ, khiến bạn chảy nước mắt như phản ứng bảo vệ tự nhiên. Đây là một phản ứng hóa học độc đáo, vừa gây khó chịu vừa khiến hành tây trở nên “nổi tiếng” trong nhà bếp.

Ảnh: Internet

Mẹo nhỏ: Để giảm cay mắt khi cắt hành, bạn có thể để hành trong tủ lạnh khoảng 15–30 phút trước khi cắt, hoặc cắt dưới vòi nước/rửa hành sơ trước khi thái.

Tác dụng kháng khuẩn, chống viêm tự nhiên

Hành tây chứa các hợp chất sulfur hữu cơ và flavonoid như quercetin, được biết đến với đặc tính kháng khuẩn và chống viêm mạnh. Nhiều nghiên cứu cho thấy hành tây có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn, vi rút và nấm – đặc biệt là trong điều kiện sử dụng tươi sống. Ngoài ra, quercetin còn có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do, giúp giảm nguy cơ viêm mãn tính, hỗ trợ tim mạch và cải thiện miễn dịch.

Hành tây sống vs hành tây chín – khác biệt thế nào?

Hành tây sống: Có vị hăng, cay và mạnh. Giàu enzyme và hợp chất lưu huỳnh còn nguyên vẹn. Khi ăn sống, hành tây giữ được nhiều dưỡng chất như quercetin và vitamin C, có tác dụng kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch hiệu quả.

Hành tây chín (nấu chín, xào, nướng…): Khi được nấu lên, hành tây trở nên ngọt và dịu hơn do quá trình caramel hóa. Tuy nhiên, một số dưỡng chất nhạy cảm với nhiệt như vitamin C sẽ bị mất đi phần nào. Dù vậy, hành tây chín vẫn rất tốt cho tiêu hóa và dễ ăn hơn với người có dạ dày nhạy cảm.

Một số mẹo dân gian dùng hành tây

• Giảm ho, long đờm: Hành tây thái lát ngâm với mật ong được xem là bài thuốc dân gian giúp giảm ho hiệu quả. Hỗn hợp này giúp làm dịu cổ họng và hỗ trợ kháng khuẩn nhẹ.
• Khử mùi: Hành tây có khả năng hút mùi tốt. Người ta thường để một củ hành tây cắt đôi trong phòng để khử mùi hôi, mốc hoặc mùi sơn mới.
• Giảm sốt: Một số mẹo dân gian dùng hành tây cắt lát, đắp dưới gan bàn chân và mang tất qua đêm để hỗ trợ hạ sốt – dù chưa có bằng chứng khoa học mạnh mẽ, nhiều người vẫn tin vào hiệu quả này.
• Giảm sưng tấy côn trùng cắn: Hành tây thái lát đắp lên vết côn trùng cắn có thể giúp giảm ngứa và sưng nhờ đặc tính kháng viêm tự nhiên.

Cách sử dụng hành tây trong ẩm thực

Các món ăn phổ biến với hành tây

Hành tây là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều nền ẩm thực nhờ vị ngọt tự nhiên và khả năng làm dậy mùi món ăn. Dưới đây là một số món ăn phổ biến:

• Món xào: Hành tây thường được xào chung với thịt bò, đậu hũ, nấm, hoặc rau củ khác, giúp món ăn thơm ngon và tăng độ ngọt tự nhiên.
• Canh, súp: Hành tây dùng làm nước dùng trong các món canh chay, súp gà, súp kem hành tây (kiểu Âu)… tạo vị ngọt thanh và mùi thơm nhẹ.
• Salad: Hành tây sống thái mỏng trộn salad hoặc gỏi (nếu ngâm qua đá lạnh sẽ giảm hăng), giúp món ăn giòn và kích thích vị giác.
• Chiên giòn: Hành tây cắt khoanh, tẩm bột chiên giòn (onion rings) là món ăn vặt hoặc khai vị hấp dẫn.
• Muối chua/Ngâm giấm: Hành tây ngâm giấm với đường và chút muối có thể ăn kèm bánh mì, thịt nướng hoặc gỏi rất ngon.

Cách bảo quản hành tây đúng cách

Để giữ hành tây tươi lâu và tránh bị mọc mầm, bạn cần lưu ý:

• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát: Tránh để hành ở nơi ẩm ướt hoặc kín khí như túi nilon. Tốt nhất là để hành ở rổ, giỏ thoáng khí.
• Không để hành gần khoai tây: Khoai tây giải phóng độ ẩm và khí ethylene, khiến hành tây nhanh hỏng.
• Không cho vào tủ lạnh (nếu còn nguyên củ): Tủ lạnh làm hành mềm, dễ bị nấm mốc.
• Nếu đã cắt hoặc còn dư: Bọc kín bằng màng bọc thực phẩm và bảo quản trong tủ lạnh, dùng trong 1–2 ngày để tránh mất mùi và vị.

Lưu ý khi dùng hành tây

Dù là thực phẩm lành mạnh, hành tây vẫn có một số lưu ý khi sử dụng:

• Không nên ăn khi đói: Hành tây sống có tính cay, dễ gây kích ứng dạ dày nếu ăn lúc bụng rỗng.
• Không nên ăn quá nhiều hành tây sống: Có thể gây đầy hơi, chướng bụng hoặc hơi thở có mùi.
• Tránh cho trẻ sơ sinh dưới 1 tuổi dùng: Dạ dày của trẻ chưa phát triển đủ để tiêu hóa các hợp chất trong hành tây.
• Người bị viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích (IBS): Nên hạn chế ăn hành tây sống để tránh khó chịu tiêu hóa.
• Cẩn thận với hành tây mọc mầm hoặc bị mốc: Vì có thể chứa độc tố ảnh hưởng đến gan và sức khỏe.

Hành tây được sáng tạo nên nhiều món ăn ngon. Ảnh: Internet

Hành tây không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong gian bếp mà còn là một “siêu thực phẩm” với nhiều giá trị dinh dưỡng và lợi ích sức khỏe đáng kể. Với thành phần giàu vitamin C, chất chống oxy hóa như quercetin, cùng đặc tính kháng khuẩn và chống viêm tự nhiên, hành tây giúp tăng cường miễn dịch, hỗ trợ tim mạch, cải thiện tiêu hóa và góp phần phòng ngừa nhiều bệnh mãn tính.

Để tận dụng tối đa lợi ích từ hành tây, bạn nên đưa loại củ này vào bữa ăn hằng ngày theo nhiều cách linh hoạt: dùng hành tây sống trộn salad, hành xào chín với rau củ, hoặc nấu canh, làm nước dùng, muối chua… Nếu không ăn được hành sống, bạn vẫn có thể hấp, xào hoặc nướng để làm dịu vị cay mà vẫn giữ được phần lớn dưỡng chất. Một vài lát hành mỗi ngày sẽ không chỉ làm món ăn thêm ngon miệng mà còn góp phần nuôi dưỡng sức khỏe một cách tự nhiên.